Vorige week is het boek Overspoeld door schaarste verschenen en de gelijknamige discussiegroep is nu al levendig te noemen. Een van de onderwerpen die in het boek aanbod komt, is dat onze arbeidsmarkt een Europese arbeidsmarkt is geworden. En daar is niet mis mee, mits iedereen zich aan de spelregels houdt. In mijn column voor Personeelbeleid stel ik dat RWE/Essent op dat gebied een scheve schaats rijdt. Ik waardeer hun HR-beleid met een rapportcijfer 4.

Beste HR-basers, wat is jullie rapportcijfer?

Al die kranen en af en aanrijdende busjes met werklieden, het is een prachtig gezicht daar in de Eemshaven. Duizenden gehelmde vaklieden werken zij aan zij aan de bouw van één de modernste en efficiëntste centrales ter wereld, de RWE/Essent centrale. Het is echter niet allemaal pracht en praal in het hoge noorden. Niet alleen de arbeidsomstandigheden maar ook de arbeidsvoorwaarden zijn niet in de haak. Hoofdaannemer RWW/Essent lijkt geen oog en oor te hebben voor deze misstanden en wijst naar anderen. Weinig maatschappelijk verantwoord.

Dat de arbeidsmarkt een Europese is, wordt duidelijk na een ritje door de Eemshaven. En daar is niets mis mee. Als iedereen zich maar aan de spelregels houdt. Echter, Poolse vaklieden verdienen beduidend minder dan hun Nederlandse vakbroeders en een Roemeen schijnt minder waard te zijn dan een Portugees. Sprekend was het protestspandoek Equal work = equal pay waarop stond dat de Pool Janek 9,54 euro, de Portugees José 10 euro en de Hollander Jan 13 euro verdienen. Ook krijgt menig niet-Nederlander geen toeslag voor avondwerk en weigeren werkgevers karweiregelingen, nachttoeslagen en andere extra’s gewoonweg te betalen. Nu moet een schoorsteen roken, maar dit alles riekt naar ongelijkheid.

Volgens Masja Zwart van FNV Eemshaven gelden de belangrijkste regels uit de cao, zoals het minimum loon, de vakantiedagen en overurentoeslag ook voor buitenlandse werknemers in Nederland. Volgens haar is hier sprake van verdringing van Nederlandse metaalarbeiders maar bovenal sprake van discriminatie. Persvoorlichter Jeroen Brouwer van RWE/Essent haast zich te zeggen dat zijn werkgever geen partij is. Door zich te verschuilen achter allerlei uitzendbureautjes en tussenbedrijven, waaronder het Poolse Installatiebedrijf Remak S.A., die zich blijkbaar niet aan de cao houden, wil RWE/Essent haar handen in onschuld wassen. Maar kan deze energiereus deze redenatie wel volhouden? Op de website staat prachtig verwoord dat Essent middenin de samenleving staat, medeburger is en, om goede relaties met anderen te onderhouden, ‘geeft en neemt’. In deze casus is RWE/Essent als hoofdaannemer behoorlijk burgerlijk ongehoorzaam en neemt zij vooral. Het zou haar sieren als zij zich niet alléén laat leiden door de economische wetten en een stap verder gaat dan alleen maar te willen bemiddelen in dit conflict. Een toezegging aan de vakbond dat de duizend medewerkers die een protesthandtekening hebben gezet niet voor hun baan hoeven te vrezen, is in deze natuurlijk een gotspe. Door slechts zaken te willen doen met bureaus die niet discrimineren en de cao’s fatsoenlijk naleven, stelt zij een daad en is zij niet alleen in woorden een maatschappelijk verantwoorde werkgever.