In mijn coachpraktijk kom ik best wel veel personen tegen die (‘heerlijk’) in de slachtofferrol duiken. Zij stellen zich afhankelijk, vragend, machteloos en beschuldigd op en hebben alleen maar verwachtingen van anderen. Ze zijn zich er nog onvoldoende van bewust dat als er één vinger naar een ander wijst, er drie vingers naar henzelf wijzen. Vaak veranderd er niets, behalve dat hun gevoel van machteloosheid groter wordt, als ook hun frustratie en verbittering.

Hoe nu deze cirkel (misschien is spiraal naar beneden een beter woord!) te doorbreken en de persoon uit te dagen de eigen verantwoordelijkheid op te pakken? Vaak gebruik ik hierbij de cirkel van 8 en de cirkel van invloed en betrokkenheid. Als je mij jouw e-mailadres mailt, ontvang je deze cirkels.

De cirkel van 8
Het doel van een dergelijk coachtraject is dan van dit ‘slachtoffer’ een krachtig persoon te maken die zijn of haar verantwoordelijkheid neemt. Vaak laat ik de gecoachte onderstaand gedicht lezen, ga koffie halen en dat duurt in dit geval langer dan als ik alleen op kantoor ben!

Als ik blijf doen wat ik altijd heb gedaan, Blijf ik krijgen wat ik altijd heb gekregen.

Als ik blijf kijken zoals ik altijd heb gekeken,
Blijf ik denken zoals ik altijd heb gedaan.

Als ik blijf denken zoals ik altijd heb gedacht,
Blijf ik geloven zoals ik altijd heb geloofd.

Als ik blijf geloven wat ik altijd heb geloofd,
Blijf ik doen wat ik altijd heb gedaan.

Als ik blijf doen wat ik altijd heb gedaan
Blijft me overkomen wat me altijd is overkomen.

Bron: onbekend

Afhankelijk van hoe snel kwartjes vallen, is gedrag en houding dat duidt op het nemen van verantwoordelijkheid (bovencirkel van de 8) een volgend onderwerp van het coachgesprek / coachtraject.

De cirkel van invloed
Hierbij gebruik ik vaak ook van de cirkel van invloed en betrokkenheid van Stephen Covey. In de cirkel van betrokkenheid bevinden zich zaken waarop individuen niet echt invloed op kunnen uitoefenen. De zaken waar personen wel wat over te zeggen hebben, vallen in de cirkel van invloed. Door vast te stellen aan welke van deze twee cirkels de gecoachten de meeste tijd en energie besteden, houd ik hen als coach een spiegel voor.

Beste HR-basers,
Een concrete aanpak is natuurlijk fijnmaziger maar in hoofdlijn ‘confronteer’ ik mijn gecoachten met de cirkel van 8 en de cirkel van invloed. Hoe jullie?