De vast baan ging er aan. De CAO ook?

Over 100 dagen verschijnt het boek Overvloed in schaarste. Ontwikkelingen in de arbeidsmarkt eisen actie. In dit door Jacco van den Berg en Richard Jongsma geschreven boek worden zes ontwikkelingen op de arbeidsmarkt beschreven en vijftien personeelsgerelateerde acties toegelicht die organisaties in staat stellen om in 2020 net zo goed als nu hun producten en diensten aan te kunnen bieden. Een van de acties is de verpersoonlijking van de arbeidsvoorwaarden.

De vaste baan gaat er aan
In de vorige eeuw stelde de auteur van de bestseller Jobs Shift. De vaste baan gaat er aan, William Bridges, dat repetitieve arbeid uit de westerse wereld zou verdwijnen. Daarvoor in de plaats zouden taken komen met hoge of hogere toegevoegde waarde. De (op een functiebeschrijving gebaseerde) baan zou plaats maken voor individueel ondernemerschap waarin mensen hun capaciteiten telkens weer zullen moeten proberen te verkopen aan degene die daar behoefte aan heeft. Voor medewerkers zou dit betekenen dat zij moeten gaan denken vanuit een marketingconcept. Wat wordt op dit moment gevraagd, door wie, waar en waarom, wat levert het op, ben ik hiervoor goed gepositioneerd, et cetera?

William heeft gelijk gekregen.

Ook de CAO gaat er aan
De individualisering van de arbeidsrelatie zal in de toekomst CAO’s flink uitkleden. In de toekomst zullen organisaties afstappen van uniforme regelingen die gelden voor álle medewerkers. Daarvoor in de plaats komt er veel ruimte voor aanvullende regelingen en verfijndere arbeidsvoorwaarden à la carte. De arbeidsvoorwaarden zullen verpersoonlijken en standaardcontracten zullen flink kunnen worden ingekort. Werkgevers en medewerkers zullen meer en meer afspraken maken binnen kaders van redelijkheid en billijkheid.

Klik hier voor het filmpje Vaste contracten en CAO’s verdwenen in 2030 waarin Marjolein ten Hoonte, directeur Arbeidsmarkt van uitzendbureau Randstad, wordt geïnterviewd over de arbeidsmarkt in 2030.

Het Nieuwe Werken is ook van invloed op arbeidsvoorwaardenpakketten. Zo verwacht Job Hoogendoorn, hoofddocent HRM aan de Rotterdam School of Management, dat ten gevolge van HNW vaste arbeidstijden vervangen worden door jaarurencontracten met overeengekomen productiviteits- en kwaliteitsdoelstellingen. En dat er in een CAO een afspraak komt dat een organisatie in principe thuiswerken moet toestaan als aan een aantal voorwaarden is voldaan. Momenteel is HNW in circa 5 procent van de CAO´s vastgelegd. De verwachting is dat dit percentage binnen twee tot drie jaar tot een derde of de helft is gestegen.

Ook de vakbonden hebben inmiddels oog en oor voor bovengenoemde ontwikkelingen. Door decennia lang vast te houden aan traditionele modellen en zienswijzen is het aantal leden de laatste jaren drastisch gedaald en de leden die nu nog lid zijn, werken nog maar een aantal jaren. Vorig najaar zijn dan ook eerste plannen kenbaar gemaakt om de oude FNV op te laten gaan in een nieuwe vakbond die veel dichter bij de medewerkers staat. Wordt dus vervolgd.

Beste HRbasers, zijn in 2030 de vaste contracten en CAO’s verdwenen?